Хичээлvvд

Хєдєлгєєн

( Motion, Shape, Shape Hint)

Flash программ нь вектор график дээр vндэслэн хєдєлгєєнєє бvтээдэг.
Flash программын хєдєлгєєнийг хийх гол талбар нь цагийн шугам (Timeline) юм. Ажлын талбарт хєдєлгєєнд орсон объектууд байрлах ба тvvний зохион байгуулалт, хєдєлгєєний эцсийн хувилбарыг харуулдаг. Эдгээрийг киноны хальстай зvйрлэж болох бєгєєд кадр кадраар хєдєлгєєнийг хvссэнээрээ бvтээж болдог.

Хєдєлгєєнийг бvтээх гол онцлог нь тухайн объект хєдєлгєєнд орох эхний болон хєдєлгєєн дуусах эцсийн байрлалыг тодорхойлоход Flash программ эдгээрийг холбох vvргийг автоматаар гvйцэтгэдэг. Жишээ нь: дvрсийг нэг цэгээс нєгєєд шилжvvлэх бол хєдєлгєєн эхлэх болон дуусах байрлалыг ажлын талбар дээр зааж єгєн Frame-д Tween оруулахад л хангалттай. Заагдсан хоёр цэгийн хооронд шилжих vйлдлийг программ гvйцэтгэнэ.

Flash программ нь объект хандалт дээр тулгуурлан ажилладаг. Иймээс оруулсан объект бvрт хєдєлгєєн оруулах, дэд хєдєлгєєн vvсгэх, программчлах, тухай бvрт шинж чанарыг єєрчлєх боломжтой.

Цагийн шугам дээр Frame заагч ямар нэгэн фрейм зааж, vvний цаана ямар нэг vйлдэл агуулагдаж (бодит хєдєлгєєн байхгvй ч гэсэн) байгаа нєхцєлд хєдєлгєєн (Animation) байна гэж vзнэ.
Цагийн шугам дээрх хєдєлгєєн дараах байдлаар илэрхийлэгддэг.

1. Motion tween (Зураг 7-1) Цайвар цэнхэр єнгийн дэвсгэртэй, хоёр Keyframe-ийн хооронд холбосон сумтай байх ба энэ нь бодит хєдєлгєєнийг илэрхийлнэ. Motion tween нь зєвхєн Symbol-д хийгддэгээрээ онцлогтой.

2. Shape tween (Зураг 7-2) Цайвар ногоон єнгийн дэвсгэртэй, хоёр Keyframe-ийн хооронд холбосон сумтай байх ба энэ нь бодит хєдєлгєєнийг илэрхийлнэ. Motion tween-ээс ялгаатай нь зєвхєн Tween-д (Symbol-д хийгдэхгvй, єєрєєр хэлбэл Symbol-ээс бусад объектод хийгдэх хєдєлгєєн) хийгддэгээрээ онцлогтой.

3. Keyframe-ийн араас цайвар цэнхэр єнгийн дэвсгэртэй, тасархай зураастай фрейм нь (Зураг 7-3) бодит хєдєлгєєнийг илэрхийлэхгvй ба Motion tween-ий хуулбар (vргэлжлэл) юм. Мєн Motion tween бvрэн хийгдээгvй (сvvлийн Keyframe ороогvй) тохиолдолд ингэж харагдана.

4. Keyframe-ийн ардаас цулгай саарал єнгийн дэвсгэртэй фрейм нь (Зураг 7-4)эхний фрейм дээр байгаа ямар нэг объектын хуулбар юм. Энд ямар ч єєрчлєлт, бодит хєдєлгєєн ороогvй байдаг.

5. Blank Keyframe-ийн ард байх цулгай цагаан єнгийн дэвсгэртэй фрейм нь (Зураг 7-5) ямар нэг объект болон хєдєлгєєн агуулаагvй хоосон фрейм юм. Энэ нь зєвхєн Blank Keyframe-ийн хуулбар байдаг.

6. Улаан тугаар дvрсэлсэн бичиг нь тухайн фреймийн хувьд (Зураг 7-6) оноосон нэр буюу тайлбарыг илэрхийлнэ. Энэ хєдєлгєєнд ямар нэгэн нєлєєгvй.

7. Ямар нэг Keyframe-ийн дээд талд байрлах жижиг "a" vсэг нь (Зураг 7-7) тухайн KeyFrame-ийн хувьд ActionScript бичигдсэнийг илэрхийлнэ. (Action-г дараагийн хичээл дээр vзнэ)

Эдгээрээс бодит хєдєлгєєнийг Motion Tween ба Shape Tween дээр тулгуурлан vvсгэдэг. Бодит хєдєлгєєнийг ажлын талбарт явагдах хєдєлгєєн гэж ойлгож болно. Тухайлбал: объект байрлалаа єєрчлєх, томорч жижгэрэх, єєр дvрс болон хувирах гэх мэт бодитоор харагдах хєдєлгєєн юм.

Motion Tween

Motion Tween-ийг Symbol-ын хэлбэр дvрс, байршил, єнгє болон ямар нэг шинж чанарыг єєрчлєн хєдєлгєєн vvсгэхэд хэрэглэнэ.

Жишээ болгон нэг дvрсний байрлалыг єєрчлєе.
1. Ажлын шинэ талбарт дvрс зурах хэрэгслэлээр дєрвєлжин дvрс зурна.
2. Дvрсийг бvхэлд нь идэвхижvvлэн Insert цэснээс Convert to Symbol буюу F8 товчлуурыг даран Movie Clip Symbol болгон Library-д хадгална.
3. Цагийн шугамын 20-р фреймийг хулганы заагчаар нэг дарж идэвхижvvлэн, F6 буюу Keyframe (F6) оруулна.
4. Хуулбар фреймийн дунд хэсэгт (1-19 дэх фрейм) хулганы заагчаар даран Insert цэснээс Create Motion Tween-ийг сонгоно. Энэ тохиолдолд цайвар цэнхэр єнгийн дэсвгэр дээр 1-19 дэх фреймийг холбосон сум гарч ирнэ.
(Motion Tween-ийг дараах аргаар мєн оруулж болно.)
а. Хуулбар фреймийн дунд хэсэгт (1-19 дэх фрейм) хулганы баруун товчлуурыг дарж, нээгдэх цэснээс Create Motion Tween-ийг сонгоно.
б. Хуулбар фреймийн дунд хэсэгт (1-19 дэх фрейм) хулганы заагчаар даран Propertise панелийн Tween талбараас None горимыг Motion болгон сонгоно. Дээрх хоёр тохиолдолд 20-р фреймд дахин Motion Tween оруулах хэрэгтэй болдог.
5. 20 дахь фреймийг хулганаар дарж идэвхижvvлнэ. Энэ тохиолдолд уг фрейм дээр байгаа Symbol идэвхижнэ.
6. Arrow Tool-ийг сонгон авч идэвхитэй байгаа Symbol-ын байрлалыг нь єєрчлєн зєєнє. Жишээ нь баруун гар тийш нь зєєж болно.
7. Хийсэн vйлдлээ шалгахын тулд Enter болон Ctrl+Enter товчлуурыг дарна.

Enter товчлуур нь зєвхєн кадрыг гvйлгэж харах боломжийг олгоно. Энэ тохиолдолд дэд хєдєлгєєнvvдийг болон ActionScript-ийн гvйцэтгэх vйлдлийг шалгаж харах боломжгvй. Єєрєєр хэлбэл дан фрейм дээр тоглож болох энгийн хєдєлгєєнийг дуустал гvйлгэж харна.
Ctrl+Enter товчлуур нь бvх хєдєлгєєнийг тоглуулах замаар заагдсан функц, дэд хєдєлгєєнvvдийг шалгах боломжийг олгоно. Энэ нь бvх ActionScript-ийн хийх vйлдэл болон хаана ямар дэд хєдєлгєєн агуулагдаж байгааг буюу хєдєлгєєнийг эцсийн хувилбараар нь шалгах боломжтой.

Дээрх vйлдлийг зєв хийсэн бол таны зурсан дvрс анх зурсан байрлалаас сvvлд єєрчилсєн байрлал руу шилжин хєдєлж байх ёстой. Хэрэв та анзаарсан бол эхний фрейм (1) болон сvvлчийн фрейм (20) дээр байгаа Symbol-ийн байрлалыг ажлын талбар дээр заахад, шилжих хєдєлгєєнийг программ єєрєє гvйцэтгэдэг. Та зєвхєн хєдєлгєєн эхлэх болон зогсох байрлалыг зааж єгсєн байхад л хангалттай.
Дээр хийсэн зvvнээс баруун гар тийш шилжих хєдєлгєєнийг vргэлжлvvлэн эгц доошоо хєдєлгєе. Їvнийг хийхийн тулд:
1. 40-р фрейм дээр Keyframe оруулна. Энэ тохиолдолд 20-р фреймийн хуулбар 40-р фрейм хvртэл vргэлжилнэ.
2. 20-с 40-р фреймийн голд очин Create Motion Tween оруулна. (Дээр хийсэн vйлдлээ давтана гэсэг vг. Єєрєєр хэлбэл цагийн шугам дээр 1-с 20, 20-с 40-р фрейм хvртэл сум бvхий дvрс vvссэн байх ёстой)
3. 40-р фрейм дээр хулганаар дарж идэвхижvvлэн ажлын талбар дээр байгаа Symbol-ыг эгц доошлуулан байрлуулна.
4. Ctrl+Enter буюу Control цэснээс Test Movie командыг сонгоно.

Хєдєлгєєнийг шалган vзэхэд таны зурсан дvрс зvvн-баруун-доошоо гэсэн чиглэлд хєдєлж байх ёстой. Энэ мэтээр дvрсийг олон чиглэлд хєдєлгєж болно. Хэрэв 40-р фрейм дээр байрлах Keyframe-д (Зураг 7-8) Motion Tween оруулбал (Зураг 7-9) (єєрєєр хэлбэл тєгсгєлийн Keyframe-д) дараагийн Keyframe оруулах бvрт автоматаар Motion Tween хийгдсэн байдаг. Энэ нь таны ажлыг нэг vйлдлээр хєнгєвчилнє.

Хєдєлгєєн vvсгэх энэхvv ерєнхий аргачлал дээр тулгуурлан олон янзын хєдєлгєєнийг vvсгэж болно. Жишээ нь: холоос наашлан ирж буй бємбєлгийн хєдєлгєєнийг дараах байдлаар vvсгэж болно.
1. Дугуй дvрс vvсгэж Symbol болгон хадгална,
2. Цагийн шугам дээр Motion Tween vvсгэнэ,
3. Эхний фрейм дээр байгаа дvрсээ идэвхижvvлээд Free Transform Tool-ийг сонгох буюу дvрс дээрээ хулганы баруун товчлуурыг даран нээгдэх цэснээс Scale-ийг сонгоно,
4. Аль нэг буланд байрлах хар цэг дээр дарсан чигээрээ (Shift товчлуур дарвал дvрсний харьцаа алдагдахгvй) дvрсийг жижиг болтол нь чирнэ,
5. Ctrl+Enter буюу Control цэснээс Test Movie командыг сонгоно.

Дvрс дээр хулганы баруун товчлуурыг дарах vед гарах цэснээс (Зураг 7-10) Free Transform, Distort, Envelope, Scale, Rotate and Skew зэргийг ашиглан олон янзын хєдєлгєєн vvсгэж болно. Жишээ нь: ямар нэгэн дvрс буюу бичиг эргэлдэх хєдєлгєєн гэх мэт.

Цагийн шугам дээр хэдэн ч Keyframe байж болох бєгєєд тэр бvгдэд хєдєлгєєнийг єєрчилсєн эффект оруулж болно.

Shape Tween

Shape Tween нь Symbol-оос бусад тєрлийн объектуудад хєдєлгєєн хийхэд хэрэглэгдэнэ. Жишээ болгон ямар нэг Symbol-д хийгээд vзэхэд илvvдэхгvй болов уу. Мєн ямар нэг дvрс єєр дvрс болон хувирах хєдєлгєєнийг