Flash
программ нь хийгдэж байгаа хєдєлгєєн буюу киног єєрийн ActionScript-ийн
тусламжтайгаар программчилж болно. Жишээ нь: хєдєлгєєн, дууны
бvхий л хяналт, давталт, Scene хооронд чєлєєтэй шилжих, loading
хийх, scroll, Flash тоглоом, тооны машин, хэрэглэгчийн нэр
болон нууц vг гэх мэт янз бvрийн функц шалгах олон тєрлийн
боломжтай.
ActionScript нь єєрийн гэсэн нэр томъёотой байдаг хэдий
ч бусад Script-vvдтэй тєстэй байдаг. Єєрєєр хэлбэл
зарчим нь ижил. Хэрэв та ямар нэгэн Script хэлний бага
зэрэг мэдлэгтэй бол ойлгоход илvv хялбар байх болно. Энэ талаарх
дэлгэрэнгvй мэдээллийг Flash MX программыг тусламжаас
(Help F1) vзэж болно. Хєдєлгєєнд ActionScript оруулах
гол зарчим нь харгалзах объект болон фреймийг идэвхижvvлэн
Action Panel (панел)-д байх бэлэн функцуудэд
утгыг нь (параметр) оруулах явдал юм.
Action Panel(панел)-ийн тусламжтайгаар ActionScript-ийг
хєдєлгєєнд ашиглана. Action панелийг Window
цэснээс Action буюу гараас F9 товчлуурыг дарж
нээнэ.
Action Panel (панел)
(Зураг
19-1) нь дараах бvтэцтэй.
1. Панелий багасгах нээх,
2. Action хаана хийгдэж байгааг харуулна,
3. Action Toolbox,
4. Функцуудэд утга оруулах ба сонгох талбар,
5. Script бичигдэх талбар,
6. ActionScript-ийн лавлах,
7. ActionScript-ийн лавлахыг панел дээр гаргах,
8. Панелийн цэс,
9. Ямар функц идэвхитэй буйг харуулна,
10. Функц буюу ActionScript оруулах,
11. Функц буюу ActionScript-ийг устгах,
12. Find - Script-ээс хайлт хийх,
13. Replace - Солих,
14. Script-т утга нэмж оруулах,
15. Debug Options - Debug-ийн тохиргоо,
16. View Options - Панелийн тохиргоо (Normal
Mode - Бэлэн функцуудыг сонгон оруулж єгєгдлийг бичих, Expert
Mode - ActionScript-ийг хvссэнээрээ єєрєє нэг бvрчлэн бичих
боломжтой),
17. Script-ийг мєрєєр нь идэвхижvvлэх (дээшээ ба доошоо).
Action Toolbox (хэрэгслэл),
(+) нь хэрэглэгдэх Script-ийн функцvvдийг
бvлэглэн агуулдаг. Харгалзах ActionScript-ийн функц
дээр дарж, Script бичигдэх талбар дээр утгуудыг єгєх замаар
ActionScript-ийг оруулна. Мєн + тэмдэг бvхий
Script нэмж оруулах товчлуур дээр даран оруулж болно.
Жишээ болгон дvрс баруунаас зvvн тийш шилжих
хєдєлгєєнд энгийн хэдэн ActionScript-ийг нэмж
оруулъя.
- Ямар нэгэн хєдєлгєєн бvх фреймээ уншиж дуусаад
дахин нэгдvгээр фреймээс эхлэн уншдаг. Энэхvv давталт нь
хязгааргvй vргэлжлэх бєгєєд сvvлчийн фреймд ActionScript
оруулах замаар уг давталтыг зогсоож болно. Yvнийг хийхийн
тулд:
1. Сvvлчийн фреймээ идэвхижvvлэн Action Panel-ийг
нээнэ.
2. Action Panel дотроос Action - Movie
Control - stop. Зєв хийсэн бол Script бичигдэх
талбарт stop(); бичиглэл, сvvлчийн фреймд
(Зураг
19-2) тэмдэг байх ёстой.
3. Ctrl+Enter буюу Control цэснээс
Test Movie командыг сонгоно.
- Хєдєлгєєн хоёр буюу тvvнээс дээш Scene-ээс
бvтсэн тохиолдолд Scene хооронд чєлєєтэй шилжих (Scene-ий
дараалал, фрейм харгалзахгvй) шаардлага байнга гардаг. Yvнийг
хийхийн тулд:
1. Эхний Scene-д байрлах сvvлчийн фреймийг идэвхижvvлэн
Action Panel-ийг нээнэ.
2. Action Panel дотроос Action - Movie
Contol - go to Функцыг сонгсоны дараа Scene, Type, Frame
Number гэсэн гурван талбар идэвхитэй болох ба Scene талбарт
дараагийн шилжих Scene, Type талбарт фреймийн утга, Frame
Number талбарт шилжин очих фреймийн тоог оруулна. Хэрэв
хоёр дахь Scene-ий 10 дахь фрейм руу шилжин очих бол Script
бичигдэх талбарт gotoAndPlay("Scene 2", 10); бичиглэл,
сvvлчийн фреймд
(Зураг19-2) тэмдэг байх ёстой.
3. Ctrl+Enter буюу Control цэснээс Test
Movie командыг сонгоно.
- Интерактив хєдєлгєєн тухайлбал киног vзэгч
хєдєлгєєнийг удирдах, мєн хэрэглэгчийн нэр нууц vгийг шалгах
зэрэгт Action-г єргєн хэрэглэдэг. Жишээ болгон хулганы заагч
(mouse) дагах хєдєлгєєнийг хийе. Yvнийг хийхийн тулд:
1. Шинэ ажлын талбар бэлтгэн хулганы заагчийг дагах (mouse
дагах) дvрсийг зурж оруулна. Жишээ болгон жижигхэн бєєрєнхий
дvрс зурж, Movie Clip болгон Library-д
(санд) хадгална.
2. Оруулсан дvрсээ идэвхижvvлэн Properties панелийн
Instance Name талбарт нэр єгнє. Жишээ болгон
1 гэж нэрлэе.
3. Цагийн шугам (Timeline) дээрх давхаргын нэгдvгээр фреймийг
идэвхижvvлэн Action панелиас Action - Movie
Control - stop командыг сонгоно.
4. Дахин Action панелиас Action - Movie
Clip Control - startDrug командыг сонгоно.
5. Target талбарт хулганы заагчийг дагах дvрсний
Instance Name-ийг бичнэ. Бидний хийж буй хєдєлгєєний
хувьд 1 гэж бичнэ. Lock mouse to center
сонголтыг идэвхижvvлнэ. Зєв хийсэн бол Script бичигдэх талбарт
stop();
startDrag("1", true); бичиглэл, сvvлчийн
фреймд
(Зураг 19-2) тэмдэг байх ёстой.
6. Ctrl+Enter буюу Control
цэснээс Test Movie
7. Хэрэв хулганы заагчийг харагдуулахгvй болгох бол Action
панелиас Objects - Movie - Mouse -
Methods - hide командыг сонгоно. Зєв хийсэн
бол Script бичигдэх талбарт Mouse.hide(); бичиглэл нэмэгдэн
(нийт 3 мєр бичиглэл) орсон байх ёстой.
8. Ctrl+Enter буюу Control цэснээс Test
Movie командыг сонгоно.
- Интерактив хєдєлгєєнд
тухайлбал киног vзэгчдэд хєдєлгєєнийг хэвлэх боломжийг олгож
болно. Yvнийг хийхийн тулд:
1. Хєдєлгєєн хийгдэж буй ажлын талбарын аль нэг хэсэгт принтерлэх
команд єгєх товчлуур бэлтгэнэ. Жишээ нь: Print гэж
бичин Button Symbol болгон санд хадгална.
2. Тухайн товчлуурыг идэвхижvvлэн Action панелийг
нээнэ. (+) Action - Printng - print
Esc+pr командыг сонгоно.
3. Функцыг зєв сонгосон бол Script бичигдэх талбарт доорх
4 мєр бичиглэл байх ёстой.
on (release) {
printNum(0, "bmovie");
trace("");}
Нэгдvгээр мєрийг идэвхижvvлэн ямар тохиолдодл Print команд
хэрэгжихийг заана. Хоёрдугаар мєрийг идэвхижvvлэн юуг, хэрхэн,
хэдэн хувь хэвлэхийг заана.
4. Ctrl+Enter буюу Control цэснээс
Test Movie командыг сонгоно.
- Вэбэд тавигдах ихэнх хєдєлгєєнд Loading
хийх шаардлагатай болдог. Энэ нь киног бvрэн ачаалж дууссаны
дараа vзvvлдэг тул кино гацахгvй байх ач холбогдолтой. Жижиг,
энгийн хєдєлгєєнєєс бvтсэн киноны эзлэх хэмжээ нь бага байдаг
тул заавал Loading xийх шаардлагагvй. Loading
хийсэн хєдєлгєєн нь хоёр буюу тvvнээс дээш Scene-ээс бvтсэн
байдаг. Ихэнх тохиолдолд Нэгдvгээр Scene-д
Loading, дараагийн Scene-vvдэд vндсэн хєдєлгєєн-ийг
оруулах замаар зохион байгуулдаг. Нэгдvгээр Scene-д
киног ачаалж байх хооронд ямар нэгэн жижиг хэмжээний хєдєлгєєнийг
vзvvлж байдаг. Жишээ нь: Loading буюу Ачаалж байна
гэсэн бичиг мєн ачаалах явц хэрхэн явагдаж буйг vзvvлэх
гэх мэт. Энд хамгийн гол нь киног бvрэн ачаалж дууссаны
дараа хєдєлгєєнийг vзvvлэх явдал бєгєєд зєвхєн нэгдvгээр
Scene-д Action Script оруулах замаар хийнэ. Yvнийг хийхийн
тулд:
1. Киног ачаалж байх зуур vзvvлэх хєдєлгєєнийг нэгдvгээр
Scene-д хийнэ. (vvнээс ємнє vндсэн хєдєлгєєнєє хоёрдугаар
Scene-д хийсэн байх хэрэгтэй) Жишээ нь: 1-с 10-р фреймийн
хооронд "Loading" бичиг уусан алга болж
мєн гарч ирж болно.
2. Цагийн шугам дээр 10-р фремийг идэвхижvvлэн Action панелийг
нээнэ. (+) Deprecated - Actions - ifFrameLoaded
функцийг сонгоно.Нээгдэх сонголтоос vндсэн хєдєлгєєн хэд
дэх Scene (Scene-д нэр оноосон бол нэрийг сонгоно)-ийн хэддvгээр
фреймийг дуустал vргэлжилж буйг заана. Жишээ нь: vндсэн
хєдєлгєєн "main movie" нэртэй Scene-ийн
350-р фрейм дээр дуусаж буй бол Scene талбараас "main
movie", Type талбараас Frame Number
сонголтыг сонгож, Frame талбарт 350 гэж бичнэ.
3. Action панелийг нээж (+) Actions - Movie
Control - goto функцыг сонгоно. Нээгдэх сонголтоос
vндсэн хєдєлгєєн хэд дэх Scene-ийн хэддvгээр фреймээс эхэлж
байгааг зааж єгнє. Жишээ нь: vндсэн хєдєлгєєн "main
movie" нэртэй Scene-ийн 1-р фреймээс
эхэлж буй бол Scene талбараас "main movie",
Type талбараас Frame Number сонголтыг
сонгож, Frame талбарт 1 гэж бичнэ.
Энэ нь vндсэн хєдєлгєєн болох "main movie"
Scene-ий бvх кадр ачаалж дууссан тохиолдолд "main
movie" Scene-ийг буюу vндсэн хєдєлгєєнийг
vзvvлж эхэлнэ гэсэн vг юм. Хэрэв ачаалж дуусаагvй бол дараагийн
фреймд шилжинэ. Script-ийг зєв оруулсан бол жишээ ёсоор
дараах бичиглэл 10-р фреймд орсон байх ёстой.
ifFrameLoaded ("main movie", 350) {
gotoAndPlay("main movie", 1);}
4. Цагийн шугамын 11-р фреймд Keyframe (Blank Keyframe байсан
ч болно) оруулна.
5. Action панелийг нээж (+) Actions - Movie Control -
goto функцыг сонгоно. Нээгдэх сонголтоос Loading
хийж буй хєдєлгєєн хэд дэх Scene-ийн хэддvгээр фреймээс
эхэлж байгааг зааж єгнє. Жишээ нь: Loading хийж буй
хєдєлгєєн "loading" нэртэй Scene-ийн
1-р фреймээс эхэлж буй бол Scene талбараас "loading",
Type талбараас Frame Number сонголтыг
сонгож, Frame талбарт 1 гэж бичнэ.
Энэ нь 10-р фреймд оруулсан Script хэрэгжээгvй нєхцєлд буюу
vндсэн хєдєлгєєнийг бvрэн ачаалж дуусаагvй vед хэрэгжинэ.
Жишээ ёсоор "Loading" бичгийг дахин эхнээс
нь vзvvлнэ гэсэн vг. Script-ийг зєв оруулсан бол жишээ ёсоор
дараах бичиглэл 11-р фреймд орсон байх ёстой.
gotoAndPlay("loading", 1);
6. Ctrl+Enter буюу Control цэснээс Test
Movie командыг сонгоно.
Loading хийж буй Action Script-ийн ажиллагааг шалгахдаа
Online тvвшинд буюу Интернэт дээр шалгах нь илvv тохиромжтой
байдаг. Local компьютер дээр шалгахад киног ажиллуулж эхэлмэгц
ачаалаад дуусчихдаг тул Script-ийн хэр vнэн зєв ажиллаж
буйг шалгахад учир дутагдалтай байдаг.