Баруун
гарыг байрлуулах нь
Баруун
гарыг тохойноос нь урагш гитарын их биеийн хамгийн єргєн хэсгээс жаахан зvvн
тийш нь хажуу тал, дээд тал хоёр нь нийлж байгаа ирмэг дээр тавих хэрэгтэй.
Yvнийг бас баруун гарын байрлалтай барагцаалбал нэг шугаман дээр оршдог доод
тэвхээр баримжаалж болно.
Хэрэв гитарчин нь зvvн хєлєє баруун хєл дээр ачин суугаад гитараа тоглож байгаа
бол баруун гараа дээр заасан чигээс жаахан баруун тийш нь байрлуулах хэрэгтэй.
Чавхдасыг хуруугаар бараг перпендикуляр чиглэлээр цохидог учир баруун гарын
сарвууг баруун тийш нь хэлбийлгэж, чавхдас руу жаахан унжуулан чавхдасыг цохих
vед хурууны хумсан тал нь чавхдасыг татсан чиглэлтэй бараг зэрэгцээ байхаар
байлгах хэрэгтэй. Ингэж цохивол чавхдас хамгийн хvчтэй эгшиглэдэг. Эрхий хуруунаас
бусад бvх хурууг дугариглан махийлгах хэрэгтэй.
Долоовор хурууг 3-р чавхдасан дээр царын доод тэвх талын зах хавьд байрлуулна.
Эрхий хуруугаар ихэвчлэн 6, 5, 4-р чавхдасыг дуугаргана. Тоглож байх vед эрхий
хурууг долоовор хурууны урд талд гитарын ишинд ойр байлгана. Эрхий хуруугаар
чавхдасыг цохихдоо эгцээр нь юм уу эсвэл долоовор хурууны чигт нилээн махийлгаж
байх ёстой. Долоовор хурууны чигт махийлгах нь сайн боловч зарим хvмvvсийн
хуруу ингэж махийж єгдєггvй. Эсрэг тийш нь махийлгахыг бvрмєсєн хориглоно.
Гараа гитарын ирмэг дээр заасан дагуу тавиад булчинг нь сулруулж, царвууг
аяндаа санжиж байхаар болгоод, бvх хурууны єндгийг чавхдас дээр тавивал царвуу
хуруу хоёр зєв байрлалд орсон байдаг.
Эрхий хуруу долоовор хуруунаас хангалттай холдсон эсэхийг шалгахын тулд ядам
хурууг 1-р чавхдас дээр, дунд хурууг 2-р чавхдас дээр, долоовор хурууг 3-р
чавхдас дээр тус тус тавиад, эрхий хурууг мєн 3-р чавхдас дээр тавих хэрэгтэй.
Ингэсэн байхад эрхий хуруу vе хавьцаагаар долоовор хуруунд хvрэхгvй байх ёстой.
Зургаан чавхдаст гитарын нотод баруун гарын хурууг эдгээр хурууны испани нэрийн
эхний vсэг болох латин цагаан толгойн бага ("жижиг") vсгээр тэмдэглэсэн
байх нь голдуу тохиолдоно. Yvнд:
Эрхий хуруу - P
Долоовор хуруу - i
Дунд хуруу - m
Ядам хуруу - a
Эдгээр vсгийг нотын толгойн дээр юм уу, доор тавьдаг. Баруун гарын чигчии
хуруугаар цохих нь тун ховор учир тусгайлан тэмдэглэдэггvй.
Гитарын чавхдасыг цохих хоёр арга байдаг.
1. Хумсаар цохих арга.
Хумсаар цохиход чавхдасыг хурууны єндєгний vзvvрээр цохингуут чавхдас мултран
нvд ирмэх зуурт хумсанд хvрдэг. Баруун гарын хурууны хумс єндєгнєєс 1,5-2
мм илvv гарсан байх хэрэгтэй бєгєєд дугуй хэлбэртэй, эргэн тойрон арзгаргvй
болтол нь vрж зассан байх шаардлагатай.
Хумсаар цохих аргыг орчин vеийн мэргэжлийн гитарчдын ихэнх нь хэрэглэдэг.
2. Хурууны єндгєєр цохих арга.
Энэ аргаар цохиход чавхдасыг зєвхєн хурууны єндгєєр цохих бєгєєд хумсыг богино
болтол авсан байна. Хумсаа авахдаа ялангуяа зvvн гарын хумсыг авахдаа хурц
vзvvр vлдээхгvй байхыг хичээх нь чухал, эс тэгвэл тоглох vед мах руугаа шигдэн
євтгєх болно.
Хурууны єндгєєр цохиход гитар хумсаар цохисноос нилээн намуухан дуугарах бєгєєд
зарим єнгєєр дутуу байх нь мэдээж хэрэг юм.
Практикт баруун гарын хурууг янз янзаар ашиглах тохиолдол байдаг. Жишээлбэл,
долоовор хуруугаар 4-р чавхдасыг цохих юм уу, эсвэл нэг чавхдасыг хоёр, тэр
ч битгий хэл гурван хуруугаар цувруулан цохиж болно. Эхний vед эрхий хуруугаар
зєвхєн 6, 5, 4-р чавхдас, долоовор хуруугаар зєвхєн 3-р чавхдас, дунд хуруугаар
2-р чавхдас, ядам хуруугаар 1-р чавхдасыг тус тус цохино гэж vзье.
Нотыг уншихын ємнє хамгийн тvрvvнд ямар тvлхvvрээр (гитарт зориулсан нотыг
ер нь зєвхєн соль тvлхvvрээр бичсэн байдаг) бичсэн, тvлхvvрийн ард альтерацын
ямар тэмдэг (диез буюу бемоль) тавьсан, тэдгээр нь ямар нотод хамаарч байгааг
санаж аваад, тактын хэмжээг нь анхааран харж, єєр ямар нэгэн туслах чанарын
заалт бий эсэхийг магадлах хэрэгтэйг сануулъя. Тухайн хєгжмийн зохиолыг ямар
темпээр (ямар хурдтай тоглох талаар), хэр зэрэг чанга тоглох талаар заасан
байж болно.
Хєгжмийн зохиолыг тоглохоор сургуулилж эхлэхдээ нот, паузын урт богиныг яг
тохируулан хєгжимдєхийн тулд тактад багтаж байгаа хувийг дуугарган тоолж байх
хэрэгтэй. Тэгвэл сvvлд нь амандаа тоолон тоглож эхлэхэд ритмийг алдахгvй болно.
Эхний vед тоглолтын хурд (темп) удаавтар байвал зохино. Бvх юм зєв сайн болж
байвал тоглолтынхоо хурдыг бага багаар нэмсээр жинхэнэ тогловол зохих хэмжээнд
нь хvргээрэй. Чанга дуугаргаж тоглох ёстой. Хэрэв 6-р чавхдасыг цохиод дараа
нь 4-р чавхдасыг цохих байвал эхлээд 6-р чавхдасыг цохиод эрхий хурууг 5-р
чавхдас дээр мултлан буулгаж шилжvvлэн, тvvний дараа сая 4-р чавхдасаа цохих
хэрэгтэй.
Оршил
Гитар,
гитарын чавхдасын тухай зарим мэдэгдэхvvн
Хєгжмийн
эгшиг
Хєгжмийн
эгшгийн эрэмбэ
Хєгжмийн
эгшгийг тэмдэглэх систем
Нотын
тvлхvvр
Альтерацын
тэмдэг
Эгшгийн
урт богиныг тэмдэглэх нь
Пауз
Метр,
такт
Тактын
хэмжээ, ритм
Гитарын
хєг
Гитарчны
суудал, гитарыг барих, гарыг байрлуулах нь
Дадлагын
хичээл
Баруун
гарыг байрлуулах нь_1
Баруун гарыг байрлуулах нь_2
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
![]() |
|||
![]() |
![]() |
![]() |
|||||
![]() |
|||||||
![]() |
|||||||